|
En de tijd stond even stil
Het was in de laatste dagen van september van het jaar 1996.
Na een zomer die vreemd was verlopen, veel regen en weinig zon, in ieder geval in de verkeerde volgorde.
De boeren klaagden steen en been, een seizoen dat door de grote droogte veel te laat op gang kwam en daarna verregende zodat niet of nauwelijks op de landerijen kon worden gewerkt.
Een groot tekort aan hooi en kuil was dan ook te verwachten.
We kwamen tegelijk aan bij het kerkhof van Hidaard, de kerk hoog torende op zijn terp met weids uitzicht over de omgeving.
Het was een schitterde nazomerdag met praktisch geen wind, een dag om er op uit te trekken.
In verband met een familie onderzoek bracht ik een bezoek aan dit kerkhof nadat ik net op het vredige en statige kerkhof van Nijland een grafzerk had gevonden waar ik om zocht.
Hij, een krasse oude baas, was op de fiets van Bolsward gekomen en morrelde aan het oude hek van het kleine kerkhof, ik hielp hem het hek open te maken.
Wij raakten bij de ingang van het kerkhof op het schelpenpad aan de praat en samen liepen we door de doorgang in de heg die naar het kerkhof leidde.
Hier bleven wij staan en kreeg ik het levensverhaal te horen van een op dat moment voor mij volkomen onbekende man.
Hij was 81 jaar en was naar het kerkhof gekomen om te kijken of er nog mensen lagen die hij kende.
Kijk, zei hij, daar ligt Bouma de paardenman die heb ik goed gekend.
Vroeger heb ik hier gewerkt als boerenarbeider, daar, en hij wees met zijn vinger in de richting van een boerderij ver weg tussen de bomen, in de richting van Nijland, daar zie je de boerderij van Bouma, hij was een zeer bekende paardenman.
Ik ben in Hardegarijp geboren, zei hij, maar daar heb ik maar 1 jaar gewoond, toen zijn we verhuist naar een boerderij achter de Hommerts.
Die boerderij is er niet meer, toen ze de nieuwe weg aanlegden vanaf IJlst moesten ze bij de afslag nog door de fundamenten van deze boerderij graven, alles is weg.
Vader was boer, voor mij zat dat er niet in daarom ben ik boerenarbeider geworden.
Mijn vader was zeer bekend als eierenzoeker, in de tijd dat de kieviten aan de leg waren dan liet hij de boerderij de boerderij en dan was hij hele dagen in het landerijen rond de Hommerts te vinden en kwam hij in de avond altijd met heel veel eieren thuis, hij was wat ze vroeger noemden, een broodzoeker en wij hadden hierdoor met ons gezin een mooi extra inkomen welke wij goed konden gebruiken in het voorjaar.
Toen de boer waar ik toen werkte er mee ophield hier in Hidaard heeft hij boelgoed gehouden, van heinde en ver kwamen de mensen maar ik heb toen, nadat ik kwaad was geworden, een van de weinige keren in mijn leven, toch de zeis en de greep meegekregen waar ik altijd mee had gewerkt.
Toen ik in Bolsward kwam te wonen heb ik de zeis weg gegeven, daar heb ik nu nog wel eens spijt van, je raakt gehecht aan je gereedschap.
Ik heb in mijn leven 3 zeisen versleten, ja het was hard werken bij de boer voor een karig loon.
Maar mijn vrouw en ik hebben het goed gehad hoor, we zijn laat getrouwd en waren beide al in de veertig daarom hebben we jammer genoeg geen kinderen meer gekregen.
Het was een best mens, een hele lieve vrouw, ik ben nu al weer 8 jaar alleen, we waren 26 jaar getrouwd toen ze overleed.
Ach wat heeft ze moeten lijden die arme stakker.
Eerst in het ziekenhuis van Sneek maar toen moest ze geopereerd worden in Groningen, een hele afstand om te bereizen maar ik ben er alle dagen heen geweest.
Ik heb zelf geen rijbewijs maar er was altijd wel iemand die met mij wilde rijden.
Na een operatie raakte ze in coma, 3 maanden lang, uitzichtloos.
Ja ik ben gelovig en dan kan je niet zeggen, stop er maar mee en haal de stekker er maar uit,
De doktoren in Groningen spraken op mij in en ik begon een vreselijke strijd met mijzelf, ik heb de gehele nacht niet geslapen en heb gedurende die nacht alsmaar zitten bidden, het was de moeilijkste nacht van mijn leven.
Toen ik de andere dag in Groningen in het ziekenhuis kwam zei de zuster direct, ze heeft de ogen open, ze reageert.
Goddank mijn gebeden waren verhoord daar ben ik mijn God nog zo dankbaar voor.
Zij was weer aanspreekbaar en wij hebben samen nog een paar mooie weken gehad, toen is zij toch nog vrij plotseling overleden.
De Heer heeft mij voor een moeilijke beslissing bespaart.
Ze ligt in Hardegarijp op het kerkhof, mijn familie ligt in de Hommerts op het kerkhof.
Ja als ik mijn geloof niet had gehad dan had ik het niet meer geweten maar in naam van onze Schepper weet ik te accepteren.
Mijn naam is Leenstra, zei hij, wie bent U.
Ik ben Jan Jellema van Ysbrechtum bij Sneek, zei ik,
Hij zei , wat doet U voor werk?
Waarop ik antwoorde, “ik ben directeur van Hanewacker in Sneek”.
O ja , de leverancier van de zeisen zei hij, die ken ik wel.
Ik voel mij erg goed hoor maar ik moet er uit, je moet niet altijd op de stoel achter de geraniums blijven zitten, dat kan je niet volhouden.
Volgens mij heb ik wel een gelukkig leven, dat komt omdat ik van mensen hou en dan houden ze ook van jou. Wat je geeft krijg je terug.
Ja Leensma, nee, nee Leenstra was het, ja Leenstra ik moet weer naar Sneek want ik heb nog een afspraak op de zaak.
Nou ja Jellema, dit gesprek heeft mij geweldig goed gedaan Jellema, ik hoop dat het met U ook goed mag gaan.
Ja Leenstra het was een gesprek van man tot man, het heeft mij ook goed gedaan.
Indien U binnenkort een keer in Sneek komt kom dan maar een keer langs en ik gaf hem mijn adres.
Een oude man van 81 jaar, helemaal alleen maar gelukkig, stapte op zijn goed onderhouden fiets en zei, ja de dag loopt naar een einde, wij zullen zien dat we weer in Bolsward komen.
Dit was zo maar een gesprek in September op een mooie nazomerdag.
Jan W. Jellema Ysbrechtum
|
